Cistro
Meum athamanticum
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Sìstra, Cisto.
Nom en français : Fenouil des Alpes.
Descripcioun :La cistro, emé sa bono óudour d'anis pòu pas engana. Es uno meno de fenoui que se rescontro dins li prado de mountagno. Li fueio soun forço penado e s'avès lou fru la determinacioun sara tras que seguro : es un pau alounga emé de costo forto, lis dous estile e la partido d'en aut soun bèn vióulet.
Usanço :"La sistro quand es sec fai estruniar, es ena pourcariò que te fai crachar lous poulmous (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 60 ). La poudès bouta dins l'ensalado, dins d'ùni plat o dins la soupo, majamen de pèis. Es uno planto proun recercado pèr li bèsti o lou fen. J.-R. Fortoul (1995) counsèio de la sega, un cop li ramo vènon rouiouso. En Bavièro n'en fan d'eigardènt emé la racino. Es uno planto proun vertuouso (vèire çai-souto e de mai galatougèno e enmenagogo).
Port : Erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Meum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 300 à 2600 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Melounié
- Pinedo
- Pelouso umido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Meum athamanticum Jacq., 1776
Flox
Epilobium angustifolium
Onagraceae
Noms en français : Epilobe à feuilles étroites, Épilobe en épi.
Descripcioun :Grando planto renadivo que vèn bèn dins lis esclargiero dóu relarg dóu fau e peréu dóu mele. Fai de poulit couquet rose sus de lóngui cambo. Lou noum retengu de "Flox" vèn de l'enquisto de Madon (1999) au Ventour.
Usanço :Lou flox èi vertuous contro l'enflamacioun e peréu li fèbre e lis enfecioun. Empacho l'acioun di proustaglandino e s'emplego pèr eisèmple dins li problèmo de proustato, d'enflamacioun ORL, de vèntre, de boufigo e enca de pèu...
Port : Grando erbo
Taio : 0,5 à 2 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Epilobium
Famiho : Onagraceae
Ordre : Myrtales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 2 à 2,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca Si
Autour basso e auto : 200 à 2300 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Esclargiero
- Gaudre
- Ribiero
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Epilobium angustifolium L., 1753